Stanisław Kossowski
KOSSOWSKI Stanisław (8 maja 1910 Kraków – 19 października 1986 Katowice),
aktor.
Był synem urzędnika magistrackiego Stefana i Franciszki Kossowskich; bratem aktora Antoniego Kossowskiego; mężem Jadwigi z Lacherów. Ukończył w 1929 w Krakowie Państwową Szkołę Przemysłową. Działał jako aktor i kierownik w teatrze amatorskim, a w 1937–39 statystował w przedstawieniach Teatru im. Słowackiego. Podczas II wojny światowej pracował w sklepie obuwniczym i warsztacie szewskim swego teścia. W marcu 1945 otrzymał zgodę Związku Artystów Scen Polskich na angażowanie się jako pomoc aktorska i od 1 kwietnia 1945 do końca sezonu 1945/46 był w zespole Teatru Miejskiego w Sosnowcu; wystąpił tu już 21 kwietnia 1945 w roli Edmunda (Damy i huzary), a potem jako: Zbyszko (Moralność pani Dulskiej), Jurek (Ludzie na krze), Zygmunt (Królowa przedmieścia). W sierpniu 1945 zdał w Katowicach aktorski egzamin eksternistyczny. Na sezon 1946/47 zaangażował się do Miejskich Teatrów Dramatycznych w Krakowie, gdzie zagrał: Wojtka (Wesele), Marcina (Wielki człowiek do małych interesów), Bagatelkę (Dom otwarty), Uliniaka (Dewaluacja Klary).
Od sezonu 1947/48 należał do zespołu Teatru Miejskiego w Katowicach (potem: Teatry Śląsko-Dąbrowskie, a od 1950 ponownie Teatr Śląski im. Wyspiańskiego), gdzie pozostał na etacie aktora do 1 października 1975, kiedy odszedł na emeryturę. W sezonie 1948/49 grał też w zespole Teatru Ziemi Opolskiej w Opolu, wchodzącego w skład Teatrów Śląsko-Dąbrowskich. Chociaż w 1975 formalnie został emerytem, z teatru nie odszedł i pracował na niepełnym etacie do końca sezonu 1985/86. W Teatrze Śląskim cieszył się opinią aktora zasłużonego, a także użytecznego i zagrał wiele ról, przeważnie drugoplanowych.
Ważniejsze z nich to: Filo (Panna Maliczewska, 1948), Sganarel (Lekarz mimo woli, na scenie w Opolu 1949), Filip (Makar Dubrawa, 1949), Staszek (Romans z wodewilu, 1950), Michał Kubala (Odezwa na murze, 1951), Andrzej (Magazyn mód, 1953), Józef (Ludzie i cienie, 1955), Pan VI i Komisarz policji (Bal manekinów, 1957), Majcherek (Królowa przedmieścia, 1959), Seleukus (Antoniusz i Kleopatra, 1960), Kierownik (12 krzeseł, 1962), Ryjek (Sen nocy letniej, 1963), Rembo (Straszny dworek, 1964), Montek (Dwa teatry, 1965), Sędzia (Kariera Artura Ui, 1968), Oront (Szkoła żon, 1970), Wincentio (Poskromienie złośnicy, 1971), Redaktor (Wyzwolenie, 1976). Zagrał też kilka małych ról w Teatrze TV.
Udzielał się społecznie; przez wiele lat pełnił funkcję sekretarza Wojewódzkiego Oddziału SPATiF-u i był wybierany do władz związkowych.
Bibliografia
Almanach 1986/87; Linert: T. Śląski; Linert: T. Śląski 1949–92 (il.); Wieczór (Katowice) 1961 nr 180 (il.); Akta (fot.), ZASP; Programy i wycinki prasowe, IS PAN; Spis ZASP 1949; Almanach 1944–59.
Ikonografia
T. Dyniewski: Portret, karyk., rys., repr. Wieczór 1973 nr 117; Fot. – IS PAN, Stary T. Kraków.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.
Biogram w Almanachu Sceny Polskiej
Stanisław Kossowski (8 V 1910 Kraków - 19 X 1986 Katowice), aktor. Debiutował w T. im. Słowackiego w Krakowie w sez. 1938/39. Po wojnie zdał eksternistyczny egzamin aktorski (1945) i na sez. 1945/46 został zaangażowany do T. Miejskiego w Sosnowcu. W sez. 1946/47 występował w Miejskich T. Dramatycznych w Krakowie, od sez. 1947/48 do końca sez. 1975/76 w T. Śląskim im. Wyspiańskiego w Katowicach, z wyjątkiem sez. 1948/49, kiedy grał na scenie T. Ziemi Opolskiej w Opolu, wchodzącego wówczas w skład T. Śląsko-Dąbrowskich. Niektóre role: Jerzy ("Głupi Jakub" Rittnera), Filio ("Panna Maliczewska" Zapolskiej), Frank ("Wyspa pokoju" Pietrowa), Kaczała ("Kulig" Wybickiego), Michał ("Wychowanka" Fredry), Wojtek ("Wesele" Wyspiańskiego), Wasilij ("Intratna posada" Ostrowskiego), Oront ("Szkoła żon" Moliera), Wuj ("W naszym domu straszy" Dworzeckiej). Źródło: Almanach Sceny Polskiej 1986/1987 tom XXVIII, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1993
