Klemens Puchniewski
KLEMENS PUCHNIEWSKI (1886-1965) - aktor, sufler. Urodził się 17 XI 1886 w Warszawie w rodzinie Marcelego i Emilii z domu Matie. Był bratem aktorki Heleny Puchniewskiej i bratankiem aktora i dyrektora teatru, Józefa Puchniewskiego. Zadebiutował w 1907 zespole objazdowym T. Pola, z którym w latach 1907-1908 występował na terenie Rosji. W sez. 1908/09 grał w T. Miejskim w Sosnowcu. Od 1909 do 1911 służył w wojsku rosyjskim. W latach 1911-1913 występował w Teatrze Miejskim w Kaliszu. W 1913 grał Teatrze Polskim w Kijowie. Od 1914 występował i był suflerem w Teatrze na Pohulance, a potem w Teatrze Lutnia przy ul. Mickiewicza w Wilnie. W okresie I wojny światowej walczył na froncie; był w obozie jeńców. W sez. 1919/20 występował w warszawskim Mirażu, a potem Teatrze Polskim w Sosnowcu (1920-23). W 1923-41 i 1944-45 był aktorem i suflerem w teatrach Wilnie (Na Pohulance, Lutnia). Po przyłączeniu Litwy do ZSRR w 1939 był w zarządzie Teatru Polskiego w Wilnie. Organizował pobyt i pracę dla aktorów, uchodźców z Polski. W maju 1945 wraz z zespołem aktorów wileńskich został repatriowany do Torunia, gdzie w sez. 1945/46 występował w Teatrze Ziemi Pomorskiej. W latach 1946-49 był aktorem i suflerem w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi, a od 1949 w Narodowym w Warszawie. W 1957 obchodził jubileusz pięćdziesięciolecia pracy. W 1963 występował w T. Współczesnym w Warszawie w roli Służącego w Dożywociu Fredry. Była to jedna z jego ostatnich ról. We wrześniu 1964 przeszedł na emeryturę. Grał m.in. Franciska w Burzy W. Szekspira, Pułkownika w Dziadach A. Mickiewicza, Oronta w Szkole żon Moliera, Don Guzmana Gąskę w Weselu Figara P. Beaumarchaisa, Mr Tremayne'a w Niewiele brakowało T. Wildera, Posłańca w Aszantce W. Perzyńskiego, Obywatela Cicero w Karierze Artura Ui B. Brechta. Wystąpił także w epizodzie w filmie Stalowe serca (1948). Bardzo lubiany w środowisku aktorskim, gdzie nazywany był Puchciem. Ceniony jako doskonały sufler. Zmarł 2 III 1965 w Warszawie. Pochowany na Starych Powązkach (kw. 109-V-22). Bibliografia: Ciecierski J. Zwyczajne życie aktora, Kraków 1989; Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, Warszawa 1973; Strony internetowe: www.filmpolski.pl; www.zasp.bmnet.pl; Źródło: Słownik Biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej. Ziemia kaliska, tom 3 Autor noty biograficznej: Andrzej Androchowicz PUCHNIEWSKI Klemens (17 XI 1886 Warszawa - 2 III 1965 Warszawa), aktor. Był synem Marcelego P. i Emilii z domu Matie, bratankiem -> Józefa P., bratem aktorki Heleny P. W 1907 debiutował w zespole objazdowym T. Pola, z którym w sez. 1907/08 występował na terenie Rosji. W sez. 1908/09 grał w T. Miejskim w Sosnowcu. W 1909-11 odbywał służbę w ros. wojsku. W 1911-13 występował w T. Miejskim w Kaliszu, w 1913 w T. Polskim w Kijowie, w 1914 w T. Miejskim w Wilnie. W okresie I wojny świat. walczył na froncie; był w obozie jeńców. W sez. 1919/20 występował w t. Mirażw Warszawie, w 1920-23 w T. Polskim w Sosnowcu. W 1923-41 i 1944-45 był aktorem i suflerem w T. Miejskich w Wilnie. W maju 1945 repatriował się z zespołem wil. do Torunia i w sez. 1945/46 występował w T. Ziemi Pomorskiej. Następnie był suflerem i aktorem w 1946-49 w T. Wojska Polskiego w Łodzi, w 1949-64 w T. Narodowym w Warszawie. W 1957 obchodził jubileusz pięćdziesięciolecia pracy. We wrześniu 1964 przeszedł na emeryturę. Grał role epizodyczne, jak np. Pułkownik ("Dziady"), Oront ("Szkoła żon"), Don Guzman Gąska ("Wesele Figara"), Mr Tremayne ("Niewiele brakowało"), Posłaniec ("Aszantka"). Bibl.: T. Narodowy w Warszawie, Warszawa 1962; Teatr 1965 nr 20; Akta SPATiF nr 2966; Akta T. Narodowego w Warszawie. Ikon.: J. Żebrowski: P. jako Posłaniec (Aszantka), rys., repr. Express wiecz. 1957 nr 161. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
