Niczym jest wszystko, jeśli spełnione marzenie nie cieszy… „Makbet” w reżyserii Andrzeja Wajdy
Dramaty Szekspira wciąż należą do żywego repertuaru teatralnego, są także do dziś inspiracją dla twórców filmowych. Szekspir wywarł wielki wpływ na dramat i teatr romantyczny w całej Europie. Studium o Hamlecie jednego z największych polskich poetów przełomu XIX i XX w. – Stanisława Wyspiańskiego — było najważniejszą w epoce polskiego modernizmu próbą odpowiedzi na pytanie o istotę teatru. W XX w. sztuki Szekspira reżyserowali w polskim teatrze wszyscy uznani inscenizatorzy. W ostatnich latach za wybitną inscenizację Makbeta uważa się przedstawienie 2007: Macbeth w reżyserii Grzegorza jarzyny w teatrze TR Warszawa (dawny Teatr Rozmaitości), nawiązujące do ówczesnej wojny w Iraku, do której przystąpiła także Polska.
Twórcy spektaklu
Omawiane przez nas w tej lekcji przedstawienie Makbeta zostało stworzone w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie w 2004 r. na podstawie przekładu tragedii dokonanego przez Antoniego Liberę (ur. 1949), wybitnego współczesnego polskiego tłumacza, pisarza, eseistę i reżysera teatralnego (jego powieść Madame omawiamy w ostatniej części podręcznika). Spektakl w wersji telewizyjnej wyprodukował kanał TVP Kultura w 2010 r. Przedstawienie reżyserował Andrzej Wajda. W rolach głównych wystąpili Iwona Bielska i Krzysztof Globisz. Scenografię i kostiumy opracowała Krystyna Zachwatowicz-Wajda. Muzykę do spektaklu stworzył Krzysztof Radwan. Przedstawienie zarejestrowali Maciej Lisiecki i Michał Sobociński.
Reżyser
Andrzej Wajda (ur. 1926) — polski reżyser filmowy i teatralny (związany z warszawskim Teatrem Powszechnym i krakowskim Teatrem Starym). W swej twórczości wielokrotnie odwoływał się do polskiej historii, początkowo z zamiarem demitologizacji wyobrażeń zbiorowej pamięci (obrazy o II wojnie światowej — Kanał, 1957; Lotna, 1959), później szukając prawdy o wydarzeniach objętych cenzurą w czasach reżimu komunistycznego (Człowiek z marmuru, 1976 — o czasach stalinowskich, Człowiek z żelaza, 1981 — o strajkach gdańskich 1980 r. i powstaniu NSZZ „Solidarność”, Katyń, 2007 — o sowieckiej zbrodni wojennej na polskich oficerach i losach kłamstwa o sprawcach mordu przypisywanego przez Stalina hitlerowcom). Wielokrotnie przenosił na ekran wybitne dzieła polskiej literatury, stwarzając ich sugestywne interpretacje (Ziemia obiecana, 1974 — wg W.S. Reymonta; Brzezina, 1970, Panny z Wilka, 1979, Tatarak, 2009 — wg J. Iwaszkiewicza; Kronika wypadków miłosnych, 1986 — wg T. Konwickiego; Pan Tadeusz, 1999 — wg A. Mickiewicza). Nagrywał filmy we Francji (Danton, 1983) i Niemczech (Miłość w Niemczech, 1983). W 2003 r. otrzymał Oscara za całokształt twórczości.